Rośliny uprawiane na działce regularnie doświadczają różnych czynników stresowych: przymrozków, suszy, upału, chorób czy ataków szkodników. Kluczem do ich zdrowia i wysokiej odporności jest nie tylko odpowiednie podlewanie czy dobór właściwego stanowiska, ale przede wszystkim mądre nawożenie. Właściwie dobrane nawozy i biostymulatory pozwalają roślinom lepiej znosić stres i szybciej się regenerować.
Składniki odżywcze kluczowe dla odporności.
Nie wszystkie makro- i mikroelementy działają jednakowo na rośliny. Niektóre z nich szczególnie wspomagają mechanizmy obronne:
Potas (K) – wzmacnia ściany komórkowe, ogranicza parowanie wody, zwiększa odporność na suszę, mróz i choroby grzybowe.
Fosfor (P) – wspiera rozwój systemu korzeniowego i szybką regenerację po uszkodzeniach.
Krzem (Si) – tworzy barierę fizyczną dla patogenów, wzmacnia ściany komórkowe, poprawia tolerancję na stresy abiotyczne.
Wapń (Ca) – niezbędny dla integralności komórek, szczególnie ważny w okresach suszy i szybkiego wzrostu.
Bor, cynk, mangan, miedź – mikroelementy odgrywające rolę w syntezie fitohormonów i obronie przed chorobami.
Zalecane jest stosowanie nawozów zrównoważonych lub specjalistycznych, dobranych do fazy wzrostu i gatunku rośliny.
Nawozy organiczne – naturalne wzmocnienie
Nawozy organiczne nie tylko dostarczają składników odżywczych, ale też poprawiają strukturę gleby i aktywność mikrobiologiczną:
Kompost – źródło próchnicy, wspiera rozwój pożytecznych mikroorganizmów, stabilizuje gospodarkę wodną gleby.
Obornik (zwłaszcza dobrze przekompostowany) – dostarcza azotu, potasu i mikroelementów, poprawia strukturę gleby.
Biohumus (wermikompost) – zawiera enzymy i substancje humusowe, które stymulują wzrost i poprawiają odporność roślin.
Nawozy organiczne najlepiej stosować wczesną wiosną lub późną jesienią. W sezonie wegetacyjnym warto uzupełniać je nawozami płynnymi.
Biostymulatory i wyciągi roślinne
Wielu działkowców sięga po naturalne preparaty wzmacniające odporność takie jak:
Wyciąg z pokrzywy – bogaty w żelazo, krzem i azot. Działa wzmacniająco i odstraszająco na mszyce.
Wywar ze skrzypu polnego – źródło krzemu, wspomaga odporność na choroby grzybowe.
Wywar z czosnku lub cebuli – działa antybakteryjnie i antygrzybiczo, chroni przed patogenami.
Algi i wyciągi z alg (np. Ascophyllum nodosum) – silne biostymulatory wzrostu i odporności, bogate w aminokwasy i fitohormony.
Można je stosować dolistnie lub podlewać roztworami, najlepiej wieczorem lub w pochmurny dzień.
Nawożenie przed i po wystąpieniu czynników stresowych.
Aby przygotować rośliny do nadchodzących trudnych warunków:
1–2 tygodnie przed prognozowanymi przymrozkami czy suszą zastosuj nawozy zawierające potas i krzem.
Przed kwitnieniem zastosuj nawóz z fosforem i mikroelementami (np. bor).
Po stresie:
Sięgnij po biostymulatory – np. biohumus, wywar z pokrzywy, algi.
Wspomóż regenerację nawozami z aminokwasami i mikroelementami.
Unikaj w tym czasie silnych dawek azotu – może to osłabić rośliny i ułatwić infekcje.
Najczęstsze błędy
Zbyt dużo azotu – rośliny szybko rosną, ale mają wiotkie tkanki i są bardziej podatne na choroby.
Nawożenie "na oko" bez badania gleby – nadmiar niektórych pierwiastków (np. wapnia lub potasu) może blokować przyswajanie innych.
Pomijanie nawozów dolistnych – szybka forma wsparcia, szczególnie przy niedoborach.
Zaniedbywanie mikroelementów – choć potrzebne w niewielkich ilościach, mają ogromne znaczenie dla odporności.
Podsumowanie
Wzmocnienie odporności roślin zaczyna się od gleby i świadomego nawożenia. Regularne stosowanie dobrze zbilansowanych nawozów, kompostu i naturalnych wyciągów roślinnych to najlepszy sposób, by rośliny lepiej radziły sobie z kaprysami pogody i atakami szkodników. Wystarczy odrobina systematyczności i obserwacji, by cieszyć się zdrowym, odpornym ogrodem przez cały sezon.
Filip Roman - starszy instruktor ds ogrodniczych
ul. K. Ciołkowskiego 2/5
15 - 245 Białystok
wjazd od ul. Mickiewicza
Sekretariat
tel. 577 761 183 / 85 732 22 58
podlaski@pzd.pl
Ośrodek Finansowo Księgowy
tel. 694 757 251; 728 855 757
ofkpodlaski@pzdpodlaski.pl