Czarna porzeczka to nie tylko roślina łatwa w uprawie, ale też prawdziwa skarbnica zdrowia. Jej owoce zawierają ogromne ilości witaminy C – kilkakrotnie więcej niż cytrusy – a także witaminy z grupy B, witaminę A, antocyjany, pektyny i sole mineralne.
Dzięki swoim właściwościom wspomagają odporność, działają przeciwzapalnie, regulują trawienie i obniżają ciśnienie krwi. Z porzeczki można przygotować pyszne soki, dżemy, galaretki, a także wina i nalewki. To doskonały wybór dla każdego działkowca, który chce mieć w ogrodzie roślinę nie tylko smaczną, ale i prozdrowotną.
Aby porzeczka dobrze rosła i owocowała, potrzebuje odpowiedniego stanowiska. Najlepiej czuje się w miejscach słonecznych lub lekko ocienionych, osłoniętych od silnych wiatrów. Gleba powinna być żyzna, próchniczna, umiarkowanie wilgotna i dobrze zdrenowana. Odczyn lekko kwaśny do obojętnego (pH 6–7). Zanim posadzimy krzew, warto dokładnie oczyścić teren z chwastów trwałych, takich jak perz czy powój, oraz wzbogacić glebę kompostem lub dobrze rozłożonym obornikiem. Warto też przekopać ziemię na głębokość szpadla, aby rozluźnić jej strukturę.
Czarna porzeczka dostępna jest w wielu odmianach, różniących się plennością, odpornością na choroby i smakiem owoców. W ogrodach amatorskich dobrze sprawdzają się odmiany takie jak 'Tisel', 'Gofert', 'Ores', 'Titania' czy 'Ruben' – są nie tylko smaczne, ale także odporne na amerykańskiego mączniaka agrestu i rdzę wejmutkowo-porzeczkową, czyli dwie najczęstsze choroby atakujące te krzewy. Wybierając sadzonki, warto postawić na materiał kwalifikowany, najlepiej z gołym korzeniem, sadzony jesienią lub wczesną wiosną.
W trakcie uprawy porzeczki czarnej możemy napotkać kilka problemów. Najczęstszym zagrożeniem są choroby grzybowe, takie jak wspomniany amerykański mączniak agrestu (biały nalot na liściach i pędach) czy rdza wejmutkowo-porzeczkowa (żółte plamy na liściach). Aby ich uniknąć, warto sadzić odporne odmiany, zachować odpowiedni rozstaw krzewów (co najmniej 1,2–1,5 m), a po zbiorach usuwać opadłe liście i przycinać zagęszczające się pędy. Pomocne są także opryski profilaktyczne wyciągami z pokrzywy, skrzypu lub czosnku.
Zagrożeniem mogą być też szkodniki, przede wszystkim wielkopąkowiec porzeczkowy, który deformuje pąki i ogranicza plonowanie. Usuwanie porażonych pąków, cięcie sanitarne i unikanie nadmiernego zagęszczenia krzewów to podstawowe środki zapobiegawcze. W razie potrzeby można sięgnąć po ekologiczne preparaty zawierające olejki roślinne lub mydło potasowe.
Pielęgnacja porzeczki nie jest skomplikowana, ale wymaga systematyczności. Kluczowe są cięcia – pierwsze zaraz po posadzeniu, kolejne wiosną każdego roku. Warto usuwać najstarsze, zdrewniałe pędy oraz te, które rosną do środka krzewu. Dzięki temu poprawiamy przewiewność i stymulujemy roślinę do wytwarzania nowych pędów owoconośnych. Nawożenie najlepiej oprzeć na kompoście, ale wiosną warto zasilić krzewy nawozem wieloskładnikowym z dodatkiem potasu i fosforu. Ściółkowanie wokół krzewów zapobiega parowaniu wody i ogranicza rozwój chwastów.
Dobrze pielęgnowana porzeczka czarna potrafi owocować przez wiele lat, dostarczając co roku solidnej porcji zdrowia i smaku. To roślina wdzięczna, a przy tym mało wymagająca – idealna na każdą działkę. Sadząc choć kilka krzewów, zyskujemy nie tylko cenny plon, ale i przyjazne miejsce dla owadów zapylających, które chętnie odwiedzają kwitnące porzeczki wiosną.
Filip Roman - starszy instruktor ds ogrodniczych
ul. K. Ciołkowskiego 2/5
15 - 245 Białystok
wjazd od ul. Mickiewicza
Sekretariat
tel. 577 761 183 / 85 732 22 58
podlaski@pzd.pl
Ośrodek Finansowo Księgowy
tel. 694 757 251; 728 855 757
ofkpodlaski@pzdpodlaski.pl